Soğuk hava sistemleri yiyecek, içecek ya da soğuk ve steril ortamda
saklanması gereken tıbbi ve kimyasal malzemelerin korunmasında kullanılan
sistemlerdir. Günümüzde mevcut olan bu sistemler,
1. Soğuk
Hava Deposu,
2. Soğuk
Oda Panelleri,
3. Soğuk
Oda Kapıları,
4. Soğutma
Cihazları,
5. Soğut
Hava Rafları,
6. Nemlendirme
Cihazları,
7. Konteyner
Soğuk Hava Deposu,
8. PVC
Şerit Perdeler,
Şeklindedir. Soğuk hava deposu çalışma prensibi olarak, yiyecek-içecek ve
malzemelerin uzun süre kullanılmasında yardımcı olur. Bunlar içerisinde 4
farklı sıcaklık ayarı mevcuttur:
Serinletme: artı 12-16 derece
arası koruma sağlar. Bu nedenle sıklıkla ürünlerin işleme, paketleme ve
sevkiyat kısımlarında kullanılır. Bu bölümlerde iş yeri personelleri çalışmakta
olduğu için rahatsız bir ortam bulunmaması gerekir.
Soğuk Koruma: Eksi 5 – artı 8
derece arasında bir muhafaza sağlayan soğuk koruma, çoğu iş yerinde tercih
edilen soğutma seçeneğidir. Özellikle,
1. Sebze
ve meyvelerin taze tutulması,
2. Taze
et ve tavuk üretimleri,
3. Süt
ve süt ürünleri,
4. Taze
su ürünleri,
5. Unlu
mamüller,
6. Tıbbi
ilaçlar,
Gibi ürünlerin korunmasında
kullanılmaktadır.
Donmuş Koruma: Eksi 18 – eksi 25
derece arasında çalışan bu sıcaklık ayarı, -40 derece altında şoklanan gıda
malzemelerinin, güvenli şekilde depolanması için kullanılır. Bu gıdalar,
dordurma ve dondurulmuş et, meyve, sebze, balık ürünleri, dondurulmuş unlu
mamüller ve benzeri gibi besinlerdir.
Şoklama: Eksi 35 ile eksi 40
derecede gerçekleştirilen şoklama, uzun süreli saklanması hedeflenen gıdalar
için kullanılır. Ancak şoklama kısa süreli uygulanarak, ardından eksi 18
dereceye düşürülür. Eğer şoklama kısa tutulursa, besinlerin raf ömürleri uzar.
Soğukluk ayarları, kişilerin
ihtiyacını göre manuel belirlenir. Soğuk
hava deposu, odanın etrafının güzel şekilde yalıtılması sonucu oluşturulur.
Soğuk hava panelleri ile hem duvar, hem de zemin kaplaması yapılarak; deponun
sıcaklının ayarında kalması sağlanır. Kapı kısmında ise soğuk oda kapıları kullanarak, sıcaklığı bozmaksızın güvenli
şekilde giriş-çıkış sağlanır.
Bir güvenlik ortamı olarak bu
esnada kullanılan PVC şerit perdeler
ise kapının açılıp, kapanması esnasında, soğuk havanın dışarı çıkmasını en aza
indirmek ve önlemek üzere kullanılır.
Bu şekilde odanın yalıtımı
yapıldıktan sonra soğutma sistemleri
kullanılarak, odanın sıcaklığının düşürülmesi sağlanır. Bu cihazların çalışma
ayarları, yukarıda anlattığımız minvalde kullanıcı tarafından, hedeflenen
sıcaklığa göre yapılabilir. Nemlendirme
cihazları ise soğuk hava sistemlerinin, ihtiyaç duyduğu nemi ortama
sağlamakla mükelleftir.
Soğuk oda rafları ise yegâne olarak gıda ve tıbbi-kimyasal
malzemelerin, düzgün şekilde sıralanması için kullanılır. Böylece odanın
içerisinde alandan tasarruf edilerek, daha verimli kullanım yapılabilir.
Eğer şehir merkezi gibi yerleşim
alanların dışarısında bir kullanım yapılacaksa, konteyner soğuk hava deposu kullanılır. Soğuk depolarla aynı
çalışma prensibinde olup, onlardan tek farkı taşınabilir olmasıdır.